Những nguyên tắc chăm sóc sau mổ cho bệnh nhân Phẫu thuật tạo hình giống như nguyên tắc cho bất cứ phẫu thuật nào khác, chỉ có một số điểm đặc biệt cần chú ý, để giảm thiểu các biến chứng sau mổ
CÁC YẾU TỐ THEO DÕI SAU PHẪU THUẬT:
Tình trạng cung cấp dịch
- Bệnh nhân Phẫu thuật tạo hình cần được theo dõi và truyền dịch để đảm bảo đủ thể tích tuần hoàn
- Theo dõi tình trạng dịch thông qua lượng nước tiểu thải ra, cân nặng hàng ngày, nhịp tim và với các dụng cụ theo dõi xâm lấn (đặt catheter áp lực tĩnh mạch trung tâm, catheter Swan-Ganz, đường truyền tĩnh mạch) và thử nghiệm chức năng thận khi cần
- Truyền tĩnh mạch dịch thông thường như Ringer lactat hoặc nước muối sinh lý trong 24h, sau đó truyền dextrose pha với nước muối sinh lý cho bệnh nhân không có biến chứng
- Theo dõi kỹ bệnh nhân có dùng vạt tự do để phát hiện tình trạng giảm thể tích tuần hoàn, tránh giảm huyết áp và giảm áp lực tưới máu tới vạt. Chỉ sử dụng thuốc huyết áp khi thật sự cần thiết. Không dùng thuốc này để điều trị giảm huyết áp vì chúng có thể ảnh hưởng đáng kể tới tưới máu của vạt
Theo dõi các dấu hiệu sống còn
- Nhịp tim+ Nguyên nhân nhịp tim nhanh bao gồm: đau, giảm thể tích tuần hoàn, loạn nhịp và thiếu máu thứ phát do mất máu
+ Nguyên nhân nhịp tim chậm gồm loạn nhịp tim và sử dụng thuốc nghẽn beta
- Huyết áp+ Tăng huyết áp có thể do xuất huyết và khối máu tụ ngoài màng cứng
+ Giảm huyết áp cần được theo dõi cẩn thận ở phẫu thuật chuyển vạt nhằm tránh thiếu máu cục bộ ở vạt
- Nhiệt độ+ Tăng nhiệt độ là dấu hiệu của nhiễm khuẩn
Chăm sóc hô hấp và đường thở
- Xẹp phổi là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới sốt ngay sau mổ và có thể tiến triển thành viêm phổi. Việc sử dụng máy đo dung tích phổi và cho bệnh nhân đi lại giúp giảm xẹp phổi- Kiểm soát đau tốt, nhất là trong phẫu thuật phần thân, sẽ giúp giảm việc đặt nẹp thành ngực và xẹp phổi- Đường thở ở bệnh nhân phẫu thuật đầu và cổ sau rút ống thở cần được theo dõi. Nâng đầu giường, dùng steroid và theo dõi cẩn thận tình trạng cung cấp dịch có thể giúp phòng ngừa phù đường thở. Có thể phải mở khí quản có lựa chọnChế độ ăn
- Cần được thiết kế phù hợp với từng người bệnh, tùy theo cách mổ, vị trí mổ cũng như chế độ ăn trước mổ của họDẫn lưu
- Dẫn lưu có thể ngăn tạo thành ổ dịch huyết thanh (seroma), loại bỏ khoảng chết, tăng cường sự kết dính của vạt với nền nhận, theo dõi chảy máu sau mổ. Chúng cần được đặt ở vị trí bên trong và cách xa các mạch máu và miệng nối mạch máu.- Hệ thống hút kín bao gồm các hệ thống Jackson-Pratt, Reliavac và Hemovac. Những hệ thống dẫn lưu này tạo ra áp lực hút khác nhau và phải lựa chọn tùy theo nhu cầu.- Hệ thống thụ động không có hệ thống buồng hút, và dịch thoát trực tiếp vào băng gạc nằm ở trên thông qua ống thông Penrose. Nôn
- Buồn nôn sau mổ là biến chứng hay gặp của gây mê toàn thân.- Nôn máu sau mổ có thể do khối tụ máu, nhất là ở bệnh nhân phẫu thuật thẩm mỹ mặt, và cần được điều trị khẩn trương- Các thuốc chống nôn thường bao gồm proclorperazin, ondansetron, droperidol và benzodiazepin.- Ống dẫn lưu mũi dạ dày cần được sử dụng ở bệnh nhân tạo hình thực quản và đầu và cổ để giảm chèn ép dạ dày.
Đau
- Nhiễm khuẩn hoặc khối máu tụ có thể làm gia tăng đau sau mổ- Khám vết thương cần được thực hiện ngay và băng cần được tháo dỡ đối với trường hợp đau quá mức sau một số ca mổ đặc biệt- Thuốc gây tê tại chỗ tác dụng kéo dài có thể được sử dụng vào cuối ca mổ để kiểm soát đau sau mổ- Ức chế hô hấp có thể là hậu quả của quá liều thuốc giảm đau gây nghiện… Hiện nay tại Khoa Phẫu thuật tạo hình - Thẩm mỹ, bệnh viện đa khoa Đức Giang, chúng tôi luôn chú ý tới khâu chăm sóc bệnh nhân sau mổ. Bởi chúng tôi hiểu sự chăm sóc tận tình của các y bác sỹ vừa là sự điều trị tích cực, vừa là nguồn động viên tinh thần giúp cho bệnh nhân giảm thiểu được biến chứng hậu phẫu và nhanh bình phục.