Thiếu máu chi cấp tính là tình trạng giảm đột ngột tưới máu động mạch của chi, triệu chứng đặc trưng: đau liên tục, loét hay hoại tử. Các triệu chứng cấp tính, diễn ra dưới hai tuần, bệnh nhân cần được xử trí kịp thời vì khi đó nguy cơ cắt cụt chi rất cao (30%), thậm chí tử vong (20%).
Nguyên nhân thường gặp do huyết khối từ tim, từ các khối phình tách động mạch, hoặc huyết khối tại vị trí hẹp động mạch do xơ vữa. Bệnh nhân thường không được phát hiện và điều trị dự phòng từ sớm
Gần đây, Khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình bệnh viện đa khoa Đức Giang đã tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nữ, 84 tuổi. Tiền sử xơ vữa động mạch, suy tim, rung nhĩ nhiều năm, đang điều trị thuốc chống đông máu theo đơn tại bệnh viện Tim Hà Nội.
Khoảng 2 tuần trước khi vào viện, bệnh nhân bị ngã nên phải nằm một chỗ, không đi lĩnh thuốc định kỳ, tự ý dừng thuốc. Cách khoảng 4 ngày vào viện, bệnh nhân xuất hiện tê bì kèm tím lạnh cẳng bàn chân phải (P) tăng dần. Đến khi đau nhiều kèm hoại tử vùng cẳng bàn chân (P) người nhà mới đưa đến bệnh viện khám. Qua thăm khám và kết quả các chỉ định cận lâm sàng,bệnh nhân được chẩn đoán hoại tử chi/tắc mạch chi cấp tính do huyết khối.
Hình ảnh tổn thương trước mổ
Sau khi hội chẩn nhiều chuyên khoa, các bác sĩ đánh giá không còn khả năng giữ được chân, nguy cơ ổ hoại tử đi vào máu có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Để cứu tính mạng cho bệnh nhân, bác sĩ phải tiến hành cắt cụt 1/3 giữa đùi phải, hồi sức sau mổ và đánh giá sử dụng thuốc chống đông sớm cho bệnh nhân. Tránh các biến chứng huyết khối tại các vị trí khác như nhồi máu cơ tim, nhồi máu phổi, nhồi máu não.
Hình ảnh sau mổ cắt cụt chi
Hiện tại bệnh nhân ổn định, vết mổ khô, chức năng gan thận trong giới hạn bình thường, các chỉ số xét nghiệm đông máu ổn.
Qua trường hợp này, TS.Trần Trung Kiên Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình đưa ra cảnh báo với các trường hợp bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông máu “Khi phát hiện các bệnh lý mạn tính, nhất là các bệnh lý liên quan đến tim mạch cần điều trị thuốc thường xuyên theo y lệnh của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý dừng thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, các biến chứng xảy ra rất nhanh, nếu bệnh nhân không được xử trí kịp thời thì nguy cơ cắt cụt chi rất cao, thậm chí tử vong”