Đặt buồng tiêm truyền tĩnh mạch dưới da (Port-a-cath) trên bệnh nhân ung thư nhằm mục đích truyền hóa chất, nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch, tiêm truyền thuốc qua đường tĩnh mạch và lấy máu làm xét nghiệm; tạo điều kiện thuận lợi không những cho bệnh nhân mà còn trong công tác chăm sóc bệnh nhân ung thư.
Buồng tiêm truyền tĩnh mạch dưới da là gì?
Là một hệ thống bao gồm ống thông (catheter) và buồng tiêm, trong đó ống thông được đặt vào tĩnh mạch lớn (tĩnh mạch cảnh ngoài, tĩnh mạch dưới đòn, tĩnh mạch cánh tay…) và buồng tiêm được cấy hoàn toàn vào mô dưới da.
Buồng tiêm truyền dưới da được chỉ định chủ yếu cho những bệnh nhân cần tiến hành hóa trị liệu, viêm xơ cứng mạch máu ngoại vi do hóa chất, bệnh nhân nuôi dưỡng đường tĩnh mạch lâu dài, chăm sóc giảm nhẹ. Ưu điểm của việc sử dụng buồng tiêm là thay thế được ven truyền ngoại vi, thuận lợi trong việc tiêm truyền lẫn lấy máu xét nghiệm, dễ sử dụng, dễ chăm sóc, có thể sử dụng lâu dài, nguy cơ nhiễm khuẩn thấp, đặc biệt là buồng ẩn dưới da, không ảnh hưởng đến sinh hoạt của bệnh nhân.
2. Tình trạng thoát mạch của bệnh nhân điều trị hóa trị tại khoa Ung bướu
Các thuốc hóa trị dùng trong điều trị ung thư đa phần được sử dụng qua đường truyền tĩnh mạch ngoại vi. Cách truyền thuốc hóa trị này thường gây tổn thương mạch máu ngoại vi, viêm xơ hóa mạch máu, ngoài ra còn có nguy cơ dẫn đến thoát mạch thuốc hóa trị do lệch vein. Bệnh nhân bị hạn chế vận động vùng chi nơi đặt vein truyền thuốc hóa trị.
Thoát mạch do hóa trị là tai biến thường gặp nhất khi truyền thuốc vào tĩnh mạch ngoại vi, có thể gây kích ứng, lở loét, hoại tử da. Một số trường hợp nặng cần phải phẫu thuật cắt lọc, tạo hình và ghép da. Mức độ tổn thương tùy vào loại thuốc hóa trị, độ cô đặc, vị trí thoát mạch và khoảng thời gian thuốc ngấm vào mô xung quanh. Thoát mạch do hóa trị thường gặp ở bệnh nhân lớn tuổi do thành mạch yếu, người béo phì, phù hoặc có tổn thương ở da. Bệnh nhân ung thư gặp các vấn đề tổn thương mạch máu, dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc corticoid hoặc rối loạn ý thức (kích động, lú lẫn...) cũng dễ gặp tình trạng này.
Năm 2024 Khoa Ung bướu tiến hành đề án khoa học cải tiến tình trạng thoát mạch ở người bệnh hóa trị với kết quả như sau: Tỷ lệ thoát mạch hóa chất tại khoa Ung bướu - Bệnh viện đa khoa Đức Giang trước cải tiến là 2,23%, sau cải tiến là 1,14%; giảm hơn so với trước là 1,09% cải thiện tình trạng thoát mạch do hóa chất. Một trong các biện pháp cải thiện tình trạng thoát mạch do hóa chất khoa Ung bướu đã thực hiện kỹ thuật đăt buồng tiêm dưới da cho người bệnh. Tại khoa Ung bướu - Bệnh viện đa khoa Đức Giang thường quy tiến hành kỹ thuật đặt buồng tiêm dưới da cho bệnh nhân có nguy cơ tai biến thoát mạch do hóa trị. Thiết bị này được đặt vào dưới da thành ngực để hỗ trợ tiêm truyền thuốc và dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Tại khoa việc sử dụng buồng tiêm truyền mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân ung thư có nguy cơ thoát mạch khi hóa trị, giảm nguy cơ hoại tử da, hạn chế tác dụng phụ của thuốc, đem đến sự hài lòng cũng như góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
