Định nghĩa
Ung thư vú là bệnh ung thư ác tính tại vú, có tốc độ phát triển và di căn nhanh.
Báo cáo trường hợp
Bệnh nhân Nguyễn Thị Hải H. 43 tuổi, ở nhà tự sờ thấy khối ở vú trái nhưng không đi khám, sau ba tháng khối u to nhanh lên bệnh nhân vào bệnh viện Đa Khoa Đức Giang khám bệnh. Tại đây, bệnh nhân được khám, siêu âm, chụp X quang vú phát hiện một khối khoảng 2.5 cm, mật độ chắc, ranh giới không rõ, không di động, trên X quang và siêu âm có vi vôi hóa. Bệnh nhân được chọc hút tế bào kim nhỏ khối u vú. Trên tế bào học có nghi ngờ ung thư biểu mô tuyến vú. Sau đó bệnh nhân được sinh thiết kim để chẩn đoán xác định. Kết quả ung thư biểu mô tuyến vú xâm nhập.
Tiếp theo bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến vú tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang. Bệnh phẩm sau mổ là ung thư xâm nhập rất rõ ràng.
Điều đáng nói ở đây là bệnh nhân đã phát hiện từ trước nhưng không đi khám bệnh. Hiện tại khối u đã rất lớn và xâm nhập, khả năng tái phát hoặc di căn sẽ cao hơn so với được phát hiện sớm.
Một số hình ảnh cận lâm sàng của bệnh nhân
|  |
X quang vú | Tế bào bất thường trên phiến đồ chọc hút kim nhỏ |
| 
|
Hình ảnh mô bệnh học của khối ung thư vú sau mổ |
Cách phát hiện sớm ung thư vú
Tự khám vú tại nhà là cách đơn giản giúp phát hiện sớm ung thư vú.
- Bước 1: cởi bỏ áo và đứng trước gương, xuôi 2 tay, quan sát các dấu hiệu bên ngoài dễ nhìn thấy như tiết dịch núm vú, núm vụ bị thụt vào trong, nhăn bề mặt vú, viêm da quanh vùng vú… hay không.
- Bước 2: dùng tay để kiểm tra vú. Nâng một bên cánh tay lên áp sát đầu, dùng tay còn lại kiểm tra vú.
- Bước 3: giơ hai tay lên đầu và quan sát trước gương.
- Bước 4: đặt cánh tay đối diện ra sau cơ ngực và ấn nhẹ xuống để kiểm tra ngực.
- Bước 5: kiểm tra vú ở tư thế nằm
Thời điểm thích hợp nhất để tự khám vú là 5 ngày sau khi sạch kinh nguyệt
Các dấu hiệu có thể thấy khi khám vú như:
Thay đổi hình dạng và kích thước vú: khi bị ung thư vú, ngực to hơn, chảy xuống thấp hơn, có hình dạng khác thường.
Sự thay đổi ở núm vú: núm vú có thể dẹt hơn, thụt vào trong, hay tiết dịch từ núm vú, có thể lẫn kèm máu. Da của núm vú có thể trở nên sần sùi, có vảy, hay viêm.
Núm vú có thể dẹt hơn, thụt vào trong, hay tiết dịch từ núm vú, có thể lẫn kèm máu.
Sưng hoặc có khối u, hạch ở nách: hạch bạch huyết có thể là nguyên nhân của bệnh cảm cúm, nhiễm trùng hoặc là dấu hiệu ban đầu của ung thư vú.
Ngực đỏ, bị sưng: ngực nóng, hay ửng đỏ (thậm chí có màu tím), sưng đau, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm vú, nhưng cũng có thể là ung thư vú dạng viêm.
Các triệu chứng ung thư vú giai đoạn sớm không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý tuyến vú thông thường. Đến giai đoạn tiến triển, người bệnh có thể thấy một số triệu chứng như:
Đau tức ngực: khối u ác tính tại vú có nhiều kích thước khác nhau, có thể là khối u đơn lẻ, hay các khối u nằm rải rác phía sau núm vú hoặc ở một trong các ống dẫn sữa. Tất cả đều làm đẩy mô vú, gây cảm giác đau, sưng và khó chịu ở ngực.
Khối u ở vú làm đẩy mô vú, gây cảm giác đau, sưng và khó chịu ở ngực.
Ngứa ở ngực: các tế bào ung thư phát triển nhanh chặn mạch máu và bạch huyết mạch ở da, khiến cho chất lỏng tích tụ trong và dưới da, gây kích thích da, gây ngứa khó chịu cho người bệnh.
Đau lưng, vai, gáy: cơn đau lưng, vai gáy ở các bệnh nhân ung thư vú thường xảy ra ở phần lưng trên hoặc giữa 2 bả vai. Triệu chứng này rất dễ bị nhầm lẫn với chấn thương dây chằng, viêm xương khớp cột sống vì thế mà nhiều người chủ quan.
Cách tự khám vú tại nhà giúp chị em sớm phát hiện các bất thường của tuyến vú. Tuy nhiên, để chẩn đoán chính xác bệnh, cần đến các cơ sở y tế thăm khám chuyên sâu như:
- Xét nghiệm máu
- Chụp X quang tuyến vú (mammography)
- Siêu âm vú
- Chụp cắt lớp vi tính CT
- Sinh thiết
Các xét nghiệm, chẩn đoán chuyên sâu sẽ giúp bác sĩ xác định rõ bạn có mắc ung thư vú hay không. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, bác sĩ sẽ căn cứ vào từng trường hợp và mức độ cụ thể mà tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Tại bệnh viện Đa khoa Đức Giang quy trình khám và chẩn đoán ung thư vú đã hoạt động rất hiệu quả. Giúp phát hiện sớm ung thư vú cho nhiều bệnh nhân khám bệnh tại đây.
Ths.Bs. Đào Thị Nguyệt khoa Giải phẫu bệnh